quarta-feira, setembro 26, 2007

Viva Bande viva Bande!!

La destrucción de la Vía Nova borra dos mil años de historia en Bande
La apertura de una pista en el monte dañó el tramo mejor conservado de la ruta romana en este municipio

El Concello de Bande ha permitido la destrucción del tramo mejor conservado de la Vía Nova, que aparece como Vía XVIII en el Itinerario de Antonino, a su paso por este municipio de la Baixa Limia. Moderna maquinaria abrió una pista siguiendo el trazado de la vía romana entre los pueblos de Güín y Ponte Liñares. El tramo tiene un kilómetro y medio. Las excavadoras se llevaron por delante lo que quedaba de la ruta bimilenaria que es el monumento antiguo más importante de la provincia de Ourense, pues la atraviesa procedente de Braga (Portugal) para salir por Valdeorras hacia Astorga.
La voz de alarma fue dada por el arqueólogo David Pérez, que hace unos días fue a ver el tramo, porque en octubre está previsto que sea visitado por los participantes del simposio sobre los 30 años de actividad arqueológica de Aquis Querquennis, el famoso campamento romano de Bande.
La vía pasa por Bande con sus pendientes ligeras y se usó como camino medieval. «Coas máquinas estragouse o trazado orixinal da vía e escavouse no sustrato, cortaron a caixa da vía e foi unha agresión que a afectou moito», lamenta Pérez.
Lo curioso es que la pista, además de atentar gravemente contra la ruta romana, sirve de poco porque está llena de vegetación entre silvas y helechos y hasta tiene un foso provocado por el agua. Al lado de esta desafortunada acción pasa la carretera y aún hay otra pista, por lo que la nueva no tiene mucha razón de ser.
La Vía Nova es uno de los monumentos de la Antigüedad más importantes de Galicia. Acaban de ser borrados dos mil años de historia irrecuperables.
La vía fue inaugurada en el año 79 u 80 de nuestra era, según varios miliarios dedicados al emperador Tito y a su hermano Domiciano. Su densidad en monumentos epigráficos quizás sea la mayor de todo el Imperio. Entre Braga y Astorga su longitud era entre 215 millas romanas. Por sí misma es una obra de ingeniería avanzada en su época, pues roza el terreno casi sutilmente. Otra de sus obras más sobresalientes conservada es Ponte Bibei.
Las obras de la pista se hicieron en el entorno de las pasadas elecciones municipales, cuando era alcaldesa Ana Belén Vázquez, quien como diputada en el Congreso pidió hace unos días que la Vía Nova sea declarada patrimonio de la humanidad, algo que cada vez parece más lejano.

segunda-feira, setembro 17, 2007

Os Arraianos na Casa de Curros

Como ben dixo o Xefe Arraiano, "con esta presentación do Caderno Arraiano do verán de 2007 sobre Solidariedade, Represión e Resistencia Antifranquista queda realmente inaugurada, e agora si, a Casa dos Poetas de Celanova". Que así sexa e que non sexa máis que o primeiro acto noso neste espazo.
De esquerda a dereita, XL Méndez Ferrín, Aser Álvarez, Arturo Pérez e XC Domínguez Alberte. E entre o numeroso público que ateigou como nunca a Casa de Curros, Xosé Manuel Beiras, Xosé Vizoso, Xan Torres, Acisclo Manzano, varios descendentes de Celso de Poulo e de Conde Corbal, e moitos veciños da vila.
A videocreación de Xudit Casas, "Noutrora" foi o mellor remate posible para o acto.

segunda-feira, setembro 10, 2007

Nada é o que parece

Pois non, amigos arraianos, nada é o que semella ser... Mentres Celanova morre de noxo cando se mira no espello, milleiros de internautas descargan "Nada es lo que parece" unha ciberserie nacida na vila. Si, si, o que oides...
Con 19 anos e sen experiencia no mundo audiovisual, Bruno Nieto, conseguiu que, a través da rede, o que ideou coma un proxecto persoal e un divertimento cos colegas se teña convertido nunha ’ciberserie’ que xa anda perto das 10.000 descargas. Escenarios de Celanova, Vilanova dos Infantes ou Bande e actores da terra protagonizan a serie, unha producción audiovisual de 10 capítulos que podemos ver en YouTube. O 15 de setembro poderemos ver o derradeiro capítulo desta serie. Máis información en http://www.nadaesloqueparece.es.kz/ Parabéns, amigos

quarta-feira, setembro 05, 2007

Alto do Furriolo


Na memoria de Celso de Poulo, alcalde de Gomesende asasinado polos fascistas en 1936.
In memoriam de todos os que tamén foron asasinados polos mesmos falanxistas.
Eu eiquí
Outo Alto do Furriolo
Ao que nunca viñen
E tantas veces estiven
Nesta miña maldita memoria.
Nacín cando naceron os mortos
Ningún de anónimo nome
Como eles asasinados polos fascistas
Que quixeron borrar esquecer os herdeiros
Esluílos
Esmorecelos
Pra faceren vodas en sangue das vítimas
Cos herdeiros dos verdugos.
Hai que esquecer
Proclaman nun arrouto arrebato
De cinismo en hipócrita piedade.
Maldita sexa a besta
Que sementou terror morte
No ermo deste alto ermo
Arestora que con amarguexo recordamos
Para non celebrar
Como aínda celebran eles nas fábricas relixiosas
Un oprobio de cárceres
Dende Celanova por Entrimo e non alá de Ourense
Alto outo do corazón que feridas voces
Escribiron e cantan Furriolo...
Onde hai que sementen ña nai
O teu loito no vencido ventre do teu martirio
Onde ña nai?
As claudias levadas e levados
Con arames as maus atadas
E os puños ergueitos prohibidos
Por diciren Republica Nación Galicia
Frente Popular
E por iso foron asasinados no empardecido deste alto
Cando atarde caía horizontal lousa pedra
Nas abas en memoria dos planaltos
Soterrados en foxas gabias
As cunetas que estremeceran a Pimentel,
Arraianos da dúbida
En cántiga de morte
Que arraianos somos todos
Do Lugo Vigo da miña infancia
Do Courel de Rairos a Queiroga
Polas pontes da dor
Que nos fixeron calar silenciar
Canto silenzo estremecido ña nai!
Do Entrimo que digo
Á parte que sei
E non por desmemoria
Que agora escribo Galicia ceibe
Pobo libre en República Popular
Nada hai de desquite
Senón recordar ao mortos
Que sempre han ser da nosa nación.

Poema lido por Manuel Vidal Villaverde no Alto do Furriolo o 26 agosto de 2007

segunda-feira, setembro 03, 2007

O Xefe Arraiano fai acusación privada

XOSÉ LUÍS MÉNDEZ FERRÍN
De todos os mortos no Furriolo polo fascismo a raiz de os militares se alzaren en 1936, eu reteño un. Antonio Piñeiro achou no concello da Bola a documentación legal do levantamento dun cadáver. Indivíduo anónimo, aparecido morto no alto do Furriolo, de vinte e tantos anos de idade. Parte da cara do cadáver aparece devorada sexa polos lobos sexa por cans. Doutros fusilados no Furriolo coñecemos os nomes e os apelidos. O pasado domingo volvemos subir ao alto do Furriolo, no camiño de Celanova a Xinzo, para lles render a todos homenaxe. Falaron, polos mortos recoñecidos, un fillo de Celso de Poulo, alcalde do FP de Gomesende, e un neto de César Álvarez, tamén víctima relevante nos días da República. Manuel Outeiriño levou alí as súas e as verbas de Unguaretti dedicadas aos camaradas da Resistencia italiana. Vidal Villaverde puxo a señardade no puño, que dixera Cribeiro, con palabras de seu. Alguén lembrou o mozo anónimo ao cal os lobos lle levaran media cara naquel monte lonxe do mundo.Como a prensa estaba moi ocupada en remexer no lixo por se se encontraban restos do Himno Galego, non se ocupou demasiado do acto do Furriolo. Segue a lei do silencio en vigor. Por iso eu estou a informar. Os promotores do acto en memoranza dos fusilados do Furriolo foron os da Asociación Arraianos, que dirixe Aser Álvarez. O día anterior presentaran na Casa de Curros Enríquez, Celanova, un extraordinario do Cuaderno Arraiano que recolle estudos históricos, todos potentes e reveladores, sobre diversos aspectos da masacre de 1936 e seguintes. Cada vez sabemos máis sobre aqueles anos negros e ímonos decatando de que o volume da represión franquista foi aínda maior do que pensabamos.Como lembrarán algúns, hai un ano inaugurouse no alto do Furriolo un monumento de Xosé Vizoso, artista de Mondoñedo, en honor aos mortos naquel e noutros sitios. Domingo antepasado completouse a obra coas imaxes recortadas en ferro que poderán ser vistas desde a estrada polos viaxeiros. Logo poñeranse indicadores en todas as rotas que levan ao Furriolo. Non sei se para o acto, mans anónimas cubriron de flor fresca un vello cruceiro que alí o está en lembranza quizais de desgrazas moi anteriores no tempo, e acenderon candeas.Ao rematar o acto, comprobamos abraiados que o Castro do Furriolo ou da Munía, a carón do que se sitúa o teatro dos crimes políticos, está a ser desgrazado para facer alí un circuito de motocross. Seica o Concello da Bola (BNG) decidiu este aproveitamento que destrúe en boa parte un importante monumento da cultura galaica prerromana, ou da civilización céltica de Galicia -como falaba Cuevillas e ordeno eu de falar agora. O Castro do Furriolo foi maior en poboación e en superficie habitada ca o Castro Mau e servía para controlar o límite da depresión e vale do Arnoia/ Sorga coa chaira lacustre que chamamos A Limia, que só hai unha. Moi lonxe, o índice do Penegache e, entre o azul distante, os lombos de Avión eran testemuñas do atentado á herdanza arqueolóxica. Quixen ser cronista, insisto.

No Furriolo


Veleiquí o Mural de Xosé Vizoso no Alto do Furriolo, nun outeiro da sinistra estrada entre Celanova e Xinzo, un potente e dramático berro de liberdade e dignidade no medio do monte e dos ouveos... Eoiiiií